Nieuws
Stand van zaken m.b.t. de CBD-discussies over Digitale Sequentie-Informatie (DSI) van genetische bronnen
De internationale discussies over de verdeling van de voordelen van het gebruik van digitale sequentie-informatie (DSI) van genetische bronnen zijn nog steeds gaande. In 2022 werd besloten dat in de Convention on Biological Diversity (CBD) hiervoor een multilaterale aanpak zou worden gevolgd, en dat verdere details zouden worden besproken in een intersessionele werkgroep. Tijdens de eerste bijeenkomst van deze werkgroep, in november 2023, werden mogelijke elementen van een multilateraal mechanisme geïdentificeerd. In augustus 2024 zal de tweede bijeenkomst van de werkgroep plaatsvinden, waarin de elementen verder zullen worden besproken. De uitkomsten van de werkgroep zullen op tafel komen tijdens de zestiende bijeenkomst van de Conference of the Parties van de CBD, in oktober-november 2024, waar naar verwachting een besluit zal worden genomen. U wordt uitgenodigd om uw standpunten te delen.
Internationale discussie m.b.t. DSI
Al enige jaren wordt er internationaal gediscussieerd over de vraag of en, zo ja, hoe het gebruik van Digitale Sequentie-informatie (Digital Sequence Information, DSI) van genetische bronnen onderhevig zou moeten worden aan verplichtingen inzake toegang en verdeling van voordelen (Access and Benefit-Sharing, ABS), zoals dat nu al het geval is voor het gebruik van genetische bronnen. Het belangrijkste discussieforum is de Convention on Biological Diversity (CBD), maar DSI-discussies vinden ook plaats in andere internationale fora, zoals de Food and Agricultural Organization of the United Nations (FAO), de World Health Organization (WHO), de United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) en de World Intellectual Property Organization (WIPO).
DSI-discussie in de CBD
Tijdens de vijftiende bijeenkomst van de Conference of the Parties van de CBD (COP-15) in Montreal in december 2022 is besloten dat in de CBD een multilaterale aanpak zal worden gevolgd voor de verdeling van de voordelen van het gebruik van DSI van genetische bronnen, met een wereldwijd fonds voor de verdeling van voordelen. Een belangrijk uitgangspunt van de overeenkomst is dat het systeem consistent moet zijn met open toegang tot data, terwijl het ook: effectief, efficiënt, haalbaar en praktisch moet zijn; meer baten dan kosten moet genereren; zekerheid en juridische duidelijkheid moet bieden voor aanbieders en gebruikers; onderzoek en innovatie niet mag hinderen; niet in strijd mag zijn met internationale wettelijke verplichtingen; wederzijds ondersteunend moet zijn met andere ABS-instrumenten; en rekening moet houden met de rechten van inheemse volkeren en lokale gemeenschappen. Het vervolgproces, waarin de opzet en details van het systeem zouden worden besproken, zou plaatsvinden in de vorm van een intersessionele werkgroep binnen de CBD.
De eerste bijeenkomst van deze Ad Hoc Open-ended Working Group on Benefit-sharing from the Use of Digital Sequence Information on Genetic Resources (OEWG-DSI) vond plaats in november 2023. Tijdens deze bijeenkomst heeft de werkgroep mogelijke elementen geïdentificeerd van een multilateraal mechanisme voor de verdeling van de voordelen van het gebruik van DSI van genetische bronnen. Onderscheid werd gemaakt tussen elementen waarover mogelijke overeenstemming (“convergentie”) bestond en elementen waarover verdere discussie nodig was. De werkgroep kwam ook overeen dat informeel intersessioneel werk zou plaatsvinden de periode tussen de eerste en de tweede bijeenkomst van de werkgroep, met inbegrip van informatie-uitwisseling en discussies in een informele adviesgroep (Informal Advisory Group, IAG).
In de periode januari-juni 2024 hield de IAG zeven onlinebijeenkomsten, waarbij telkens een specifieke set vragen rond de mogelijke elementen werd behandeld. Bovendien liet de CBD enkele studies uitvoeren, onder andere over de opties voor maatregelen om inkomsten te genereren op verschillende punten in de waardeketen, de haalbaarheid van de uitvoering hiervan en de kosten in verhouding tot de potentiële inkomsten. Een samenvatting van de studies is al beschikbaar op de CBD-website. De studies zelf zullen ook beschikbaar komen op de website.
De volgende bijeenkomst van de werkgroep in augustus 2024
Van 12 tot 16 augustus 2024 zal de tweede bijeenkomst van de OEWG-DSI worden gehouden in Montreal, Canada. Tijdens deze bijeenkomst zal verder worden gediscussieerd over mogelijke elementen van het multilaterale mechanisme voor DSI. Verwacht wordt dat de werkgroep een aanbeveling zal opstellen voor de invulling van het multilateraal mechanisme, die zal worden voorgelegd voor een besluit tijdens de zestiende bijeenkomst van de Conference of the Parties van de CBD (COP-16), in oktober-november 2024.
In aanloop naar de bijeenkomst van de werkgroep in augustus heeft de CBD verschillende documenten beschikbaar gemaakt, waaronder een document met reflecties van de covoorzitters van de werkgroep en een document met een synthese van informatie. In de bijlage van dit synthesedocument worden 16 elementen voor de verdere ontwikkeling en operationalisering van het multilaterale mechanisme voorgesteld. De werkgroep is ook uitgenodigd om opties te ontwikkelen voor indicatoren m.b.t. het delen van de voordelen van het gebruik van DSI, voor mogelijke opname in het monitoringkader voor het Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework.
Uw vragen en/of input zijn welkom
Als u vragen heeft en/of uw mening wilt geven m.b.t. de DSI-discussie in het algemeen en de voorgestelde 16 elementen van het multilaterale mechanisme in het bijzonder, kunt u contact opnemen met mevrouw Kim van Seeters (ABS-bevoegde nationale autoriteit; k.vanseeters@minlnv.nl) of de heer Martin Brink (Nationaal ABS-Loket, martin.brink@wur.nl).