category_news
PPS BAAT werkt aan Balansmethode 2.0 voor nieuw en praktijkgericht stikstofbemestingsadvies
De komende jaren wordt er binnen de Publiek Private Samenwerking BAAT gewerkt aan een balansmethode voor vernieuwde stikstofbemestingsadviezen. Met deze balansmethode wordt de benodigde hoeveelheid werkzame stikstof (N) uit meststoffen berekend vanuit de stikstofopname door het gewas. Verder houdt de balansmethode rekening met onder andere de stikstofaanvoer uit niet-bemestingsbronnen, zoals minerale bodemstikstof in het voorjaar, het stikstof leverende vermogen van de bodem, nalevering uit gewasresten & groenbemesters en depositie. Door rekening te houden met gewas- en bodemomstandigheden wordt er gestuurd op een zo’n hoog mogelijke stikstofbenutting.
Om de balansmethode goed te kunnen inzetten zijn meer gewas- en perceelspecifieke gegevens nodig dan voor de huidige bemestingsadviezen zijn gebruikt. De huidige stikstof-bemestingsadviezen in de akkerbouw, zoals opgenomen in het Handboek Bodem en Bemesting, zijn vaak gebaseerd op oudere proeven (<30 jaar oud) en hebben een puur economische basis. Deze adviezen geven aan vanaf welk bemestingsniveau het niet meer rendabel is om extra stikstof toe te dienen. Bij het bepalen van deze adviezen is destijds uitgegaan van een vaste prijsverhouding tussen het vermarktbare product en de kunstmest. Ook werd er nauwelijks rekening gehouden met perceeleigenschappen, zoals de stikstoflevering uit de bodem en met gewaseigenschappen, zoals het verwachtte opbrengstniveau.
Tijd voor een update van het bemestingsadvies
Ten opzichte van 30 jaar geleden is er veel veranderd. Er zijn andere rassen verkrijgbaar, we kennen andere gewasopbrengsten en de prijzen van zowel (kunst)mest als product zijn veranderd. Alleen de bemestingsadviezen uit het Handboek Bodem en Bemesting zijn niet veranderd. Ook spelen er meer maatschappelijke uitdagingen mee, zoals het beperken van stikstofverliezen naar de omgeving en het veranderende klimaat. Hoogste tijd voor een update van de bemestingsadviezen dus.
In 2023 hebben onderzoekers binnen de PPS BAAT (BemestingsAdviezen Akkerbouw Toekomstgericht) geïnventariseerd welke bronnen van informatie en kengetallen beschikbaar zijn om de balansmethode te kunnen inzetten. Dit heeft een eerste basisversie opgeleverd: De Balansmethode 1.0. Daarnaast is er gekeken welke aspecten van deze balansmethode doorontwikkeld moeten worden om de bemestingsadviezen nog beter te maken.
Plannen voor de komende jaren
In 2024 en 2025 worden twee belangrijke aspecten van de balansmethode verder ontwikkeld. Het gaat om het verbeteren van de kengetallen en methodieken om het stikstof leverend vermogen van de bodem te kunnen schatten én om het updaten van de kengetallen rondom de N-benuttingsindex. Deze index geeft aan welk deel van de beschikbare stikstof wordt opgenomen door het gewas. Deze factoren hebben invloed op het afgeleide bemestingsadvies, dus een zo goed mogelijke inschatting is van groot belang voor een goed advies. Bij de doorontwikkeling wordt gebruik gemaakt van de resultaten uit praktijkproeven en datasets die zijn opgezet door onder andere partners van deze PPS.
Aan het eind van het project (in 2027) willen de onderzoekers een Balansmethode 2.0 presenteren die ook inzetbaar is in de praktijk.
Figuur 1. Schematische weergave van de verschillende N bronnen en afvoerposten die worden meegenomen in de balansmethode.